Sanal sunucu herhangi bir uygulamayı ya da internet sitesini çalıştırmak amacıyla kullanılan yazılım ve verileri barındırmakla görevli makinedir. Sanal adı verilmesinin en temel sebeplerinden biri sunucunun temelindeki üçüncü taraf bir sağlayıcı tarafından yönetilen, fiziksel kaynakların yalnızca bir kısmını kullanıyor olmasıdır. Bununla birlikte tahsis edilmiş kaynaklara erişim konusunda da önemli bir rol oynadığını ve avantajlar sunduğunu söylemek mümkündür.
Bir sunucunun kaynaklarının bölümlere ayrılmasını sağlayan sanal sunucu, kullanıcılara sunucu üzerinden daha fazla kontrol imkanı sunar. Bir tür sanallaştırma teknolojisi olduğunu söylemenin yanlış olmayacağı sanal sunucu, size özel olarak atanan RAM, CPU ve disk alanının artan trafik nedeniyle yetersiz gelmeye başladığı durumlarda ekstra kaynağa sahip olmanızı sağlayacak esneklik ile tasarlanmıştır. Sanal sunucu kullanımına ihtiyaç duyan internet sitelerinin ve uygulamalarının farklı sektörlerde hizmet verdiklerini söylemek mümkündür. Özellikle online satış siteleri, kurumsal web siteleri ve blogların barındırılması konusunda en önemli rollerden birini sanal sunucular oynar. Bunun haricinde dosya aktarım protokolü, e-posta sunucusu ve veri depolama gibi amaçlar doğrultusunda da kullanıldığını söylemek mümkündür. Bu durum kullanım yelpazesinin çok geniş olduğunu gösterir.
Bir dizi sanal sunucuyu tek bir fiziksel sunucuya sığdırmakla görevli olan, web sitesi barındırma teknolojisi olarak ele alınan sanal sunucu, her bir kullanıcıya root erişimi sağlar. Site sahiplerinin ihtiyaçlarına uygun ekstra yazılımlar eklenmesi gibi esneklik ve özgürlükler sunması ise tercih edilmesini sağlayan en temel etkenler arasındadır.
“Virtual Server” kelimelerinden türetilen sanal sunucu VPS ismi ile de anılır. Bu gibi terimlerle karşılaşmak için internet üzerinde faaliyet gösteren bir site ya da uygulamaya sahip olmanız gerekir. İnternet kullanımının her geçen gün arttığı, teknolojik bir devirde yaşıyor olmak bu gibi terimler ile sık sık karşılaşmaya yol açmıştır. Eğer siz de internette uygulama geliştiricisi olarak faaliyet gösteriyorsanız, online bir satış sitesine sahipseniz ya da kurumsal ya da kişisel bir blog açmayı düşünüyorsanız fikrinizin internet üzerinde kalıcı hale gelmesini sağlamak için bir sunucuya ihtiyaç duyarsınız. Bu doğrultuda sizlere yardımcı olan ve farklı amaçlar doğrultusunda kullanılan sanal sunucu, fiziksel sunucudan daha farklı bir çalışma prensibine sahiptir.
Sanal olarak bölündüğü için birden fazla bağımsız sunucu gibi çalışan, temelde kendine ait özel bir teknolojiye sahip olan sanal sunucu, isminden de anlaşılacağı üzere sanallaştırma teknolojisini kullanır. Sanal birer makine oluşturarak bu makinelerin ayrı birer sunucu gibi çalışmasını sağlar. Sunduğu çok sayıda avantaj sebebiyle tercih edilen ve farklı amaçlar dolayısıyla kullanılabilen sanal sunucu, kaynakların verimli bir şekilde kullanılması adına etkilidir. Fiziksel sunucu üzerinde bulunan CPU, RAM ve depolama gibi kaynakların birden fazla sunucu arasında paylaştırılmasını sağladığı için kaynakların kullanımını daha verimli hale getirir. Bu durum aktif bir şekilde, farklı sektörlerde tercih edilmesini sağlar. Mali açıdan da etkin ve mantıklı bir yöntem olması ise sanal sunucu kullanımı ile elde edilebilecek avantajlar arasındadır.